medicalblog.gr

Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αδένα εμφανίζεται όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια και αποτελεί ένα πρόβλημα που απασχολεί συνήθως γυναίκες. Μπορεί να παρουσιαστεί με τη μορφή μικρών ογκιδίων ή όζων του θυρεοειδούς. Οι περισσότεροι όζοι, 90-95%, είναι καλοήθεις, ένα μικρό ποσοστό, όμως, μπορεί να κρύβει καρκίνο.

Διαφορετικά είδη  καρκίνου  του θυρεοειδούς  αδένα

Υπάρχουν τέσσερις μορφές καρκίνου του θυρεοειδούς, καθεμία από τις οποίες παρουσιάζει διαφορετικά χαρακτηριστικά:

1.Το θηλώδες καρκίνωμα: Είναι ο πιο συχνός τύπος καρκίνου. Αναπτύσσεται αργά και μπορεί να υπάρχει για πολλά χρόνια χωρίς κανένα σύμπτωμα.Ανταποκρίνεται συνήθως στη θεραπευτική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

2.Το θυλακιώδες καρκίνωμα: Σπάνια κάνει μεταστάσεις στους λεμφαδένες, αλλά μπορεί να κάνει μετάσταση στους πνεύμονες ή στα κόκαλα. Ανταποκρίνεται και αυτός ο τύπος συνήθως στη θεραπευτική χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου.

3.Τα μυελοειδή καρκινώματα: Αποτε¬λούν περίπου το 7-10% του συνόλου του καρκίνου του θυρεοειδούς. Αυτός ο τύπος καρκίνου μπορεί να είναι κληρονομικός και όταν διαγνωστεί χρειάζεται προσο¬χή και παρακολούθηση καθώς μπορεί να αναπτυχθεί και σε άλλους συγγενείς πρώτου βαθμού. Έχει καλή πρόγνωση αν διαγνωστεί εγκαίρως και δεν έχει επεκταθεί.

4.Το αναπλαστικό καρκίνωμα: Εμφανίζεται σε ασθενείς μεγάλης ηλικίας και είναι ο πιο επιθετικός τύπος καρκίνου.

Οι ενδείξεις που θα σας οδηγήσουν στον ειδικό

Δεν υπάρχουν έντονα συμπτώματα ή, καλύτερα, σπάνια υπάρχουν σημάδια που να υποδηλώνουν την πάθηση. Οι περισσότεροι καρκίνοι θυρεοειδούς είναι ασυμπτωματικοί και διαγιγνώσκονται σε τυχαίους απεικονιστικούς ελέγχους.

Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου διαπιστώνεται μια διόγκωση στον τράχηλο ή δυσκολία στην κατάποση λόγω ενός μεγάλου όζου, ή μιας σταδιακής βραχνάδας της φωνής και μπορεί να αποτελέσουν το έναυσμα για τη διενέργεια των απαραίτητων εξετάσεων από ενδοκρινολόγο.

Τρόποι αντιμετώπισης&θεραπείας

Κυρίως χειρουργικά και την επέμβαση αναλαμβάνει εξειδικευμένος χειρουργός (χειρουργός ενδοκρινών αδένων). Ανάλογα με το είδος του καρκίνου, η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:

• Για το θηλώδες καρκίνωμα την ολική θυρεοειδεκτομή και πιθανότατα τον κεντρικό τραχηλικό λεμφαδενικό καθαρισμό, αφού μεγάλο ποσοστό των θηλωδών καρκινωμάτων έχουν δώσει ήδη μεταστάσεις. Αν η προεγχειρητική χαρτογράφηση λεμφαδένων δείξει ύποπτους λεμφαδένες, τότε η επέμβαση πρέπει να συμπληρωθεί με λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου.

• Για το θυλακιώδες καρκίνωμα συ¬νήθως αρκεί η ολική θυρεοειδεκτομή, αφού οι λεμφαδενικές μεταστάσεις σε αυτά είναι σπάνιες. Δεν είναι αναγκαίος ο λεμφαδενικός καθαρισμός, εκτός ελάχιστων περιπτώσεων.

• Για τα μυελοειδή καρκινώματα η χειρουργική αντιμετώπιση. Το ραδιενεργό ιώδιο δεν έχει καμία επίδραση σε αυτό το είδος καρκίνου. Είναι σημαντικό η χειρουργική αντιμετώπιση να περιλαμβάνει, εκτός της αυτονόητης ολικής θυρεοειδεκτομής, και εκτεταμένο λεμφαδενικό καθαρισμό ανάλογα με τη βασική τιμή καλσιτονίνης και του προεγχειρητικού απεικονιστικού ελέγχου.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η ελάχιστης έκτασης επέμβαση στο είδος αυτό του καρκίνου θα πρέπει να είναι η ολική θυρεοειδεκτομή με τον κεντρικό τραχηλικό λεμφαδενικό καθαρισμό. Μάθε ότι ο ειδικός καρκινικός δείκτης για τα μυελοειδή καρκινώματα είναι η καλσιτονίνη και η πτώση της σε πολύ χαμηλά ή μη ανιχνεύσιμα επίπεδα σημαίνει και την ίαση. Αν αυτό δε συμβεί με την πρώτη χειρουργική επέμβαση, η πιθανότητα να συμβεί με επόμενη χειρουργική επέμβαση είναι στατιστικά πολύ μικρή.

• Για το αναπλαστικό καρκίνωμα δεν υπάρχει δυνατότητα χειρουργικής αντιμετώπισης, αφού η συντριπτική πλειοψηφία τους κρίνονται ως ανεγχείρητα.

Τι πρέπει να λάβετε υπ’όψιν για τις επιπλοκές

Οι πιο σημαντικές επιπλοκές της χει¬ρουργικής αντιμετώπισης του καρκίνου του θυρεοειδούς είναι κυρίως αυτές της θυρεοειδεκτομής και σπανιότερα όσες συνοδεύουν το λεμφαδενικό καθαρισμό τραχήλου. Όσον αφορά την επέμβαση της ολικής θυρεοειδεκτομής οι επιπλοκές είναι το βράγχος φωνής, που σε εξειδικευμένους χειρουργούς έχει πιθανότητα εμφάνισης 1% και η μόνιμη μετεγχειρητική υπασβεστιαιμία, που έχει πιθανότητα εμφάνισης περίπου 1%.

• Το βράχνιασμα της φωνής οφείλεται σε κάκωση κατά το χειρουργείο του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου, με συνέπεια την παράλυση της σύστοιχης φωνητικής χορδής. Η βραχνάδα στους περισσότερους ασθενείς υποχωρεί έπειτα από μερικούς μήνες, λόγω αναπλήρωσης της λειτουργικότητας της πάσχουσας φωνητικής χορδής από τη φυσιολογική φωνητική χορδή.H λογοθεραπεία μπορεί να έχει εντυπωσιακά αποτελέσματα στην αποκατάσταση της φωνής και θα πρέπει να συστήνεται από το χειρουργό.

• Η μόνιμη μετεγχειρητική υπασβεστιαιμία (πτώση του ασβεστίου) χρήζει υποκατάστασης με καθημερινή χορήγηση ασβεστίου και βιταμίνης D από το στόμα. Η παροδική υπασβεστιαιμία που διαρκεί μικρό χρονικό διάστημα μετά την επέμβαση είναι συχνό φαινόμενο και δεν εγκυμονεί κινδύνους, εφόσον ο ασθενής συμμορφωθεί με τις υποδείξεις του ενδοκρινολόγου.

• Τέλος, οι επιπλοκές που αφορούν το λεμφαδενικό καθαρισμό είναι σπάνιες αλλά αρκετά σημαντικές όταν εμφανιστούν, όπως, για παράδειγμα, πάρεση ημιδιαφράγματος και δυσκολία στην αναπνοή από πάρεση του φρενικού νεύρου, πτώση του ώμου από πάρεση του παραπληρωματικού νεύρου, προβλήματα κινητικότητας του άνω άκρου από κάκωση του βραχιόνιου πλέγματος, απόκλιση της γλώσσας προς μία πλευρά λόγω κάκωσης του υπογλώσσιου νεύρου κλπ.

Η τεχνολογία συνδράμει στην θεραπεία

Η τελευταία τεχνολογική εξέλιξη στη χειρουργική του θυρεοειδούς είναι η ύπαρξη της διεγχειρητικης νευροπαρακολούθησης του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου και πνευμονογαστρικού νεύρου και επιτρέπει όχι μόνο να ανιχνευτούν ευκολότερα τα νεύρα για την κινητικότητα των φωνητικών χορδών, αλλα και να γνωρίζουν οι ειδικοί κατα τη διάρκεια της επέμβασης ότι αυτά λειτουργούν κανονικά.

Η αρχή της βασίζεται στην ύπαρξη ηλεκτροδίων στον τραχειοσωλήνα που τοποθετούνται στο ύψος των φωνητικών χορδών. Όταν διεγερθεί το νεύρο με έναν stimulator, κουνιέται η σύστοιχη φωνητική χορδή και ακουμπάει στο ηλεκτρόδιο δίνοντας ένα σήμα που ανα-λύει το ειδικό μηχάνημα που είναι συνδεδεμένο με τα ηλεκτρόδια.

Το σήμα αυτό είναι η επιβεβαίωση της καλής λειτουργίας του νεύρου και, κατ’ επέκταση, της σύστοιχης φωνητικής χορδής. O νευροδιεγέρτης μπορεί να βοηθήσει για τη διέγερση και άλλων νεύρων στο λεμφαδενικό καθαρισμό. Η δυνατότητα της διεγχειρητικής νευροπαρακολούθησης είναι καταλυτικής σημασίας για την ασφαλή διενέργεια της χειρουργικής επέμβασης.

Ευχαριστούμε τον κ. Κυριάκο Βαμβακίδη,  Χειρουργό  Ενδοκρινών Αδένων, Fellow of the European Board of  Endocrine Surgery και Διευθυντή του Τμήματος Χειρουργικής  Ενδοκρινών Αδένων  της Κεντρικής Κλινικής Αθηνών. (www.drvamvakidis.gr).