medicalblog.gr

Και το πιο σημαντικό είναι ότι ήδη οι πέντε από τις εννέα γυναίκες, οι οποίες υπεβλήθησαν σε μεταμόσχευση μήτρας, κατάφεραν να κυοφορήσουν το μωρό τους, μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση.Αυτό από μόνο του αποτελεί ένα υπέροχο νέο για εκατοντάδες γυναίκες ανά τον κόσμο  που έχουν υποστεί σημαντικές βλάβες στη μήτρα και είναι αδύνατον να μείνουν έγκυες.

Τo ιστορικό της αποτυχίας

Αν και η  χειρουργική ομάδα από την Κλινική του Κλήβελαντ κατάφερε να μεταμοσχεύσει για πρώτη φορά στις ΗΠΑ, μήτρα σε νεαρή γυναίκα 26 ετών, από νεκρή δότρια, τελικώς μερικές ημέρες αργότερα η γυναίκα εμφάνισε έντονη αιμορραγία η οποία ανάγκασε τους γιατρούς να προχωρήσουν στην αφαίρεση του μοσχεύματος.

Όπως έγινε γνωστό η αποτυχία αυτή οφείλετε σε μια μόλυνση, που προκλήθηκε από έναν μύκητα, ο οποίος συχνά βρίσκεται στο αναπαραγωγικό σύστημα των γυναικών. Η μόλυνση προκάλεσε πρόβλημα στην τροφοδοσία της μήτρας με αίμα. «Ήταν μια σοβαρή επιπλοκή, δυνητικά απειλητική για τη ζωή», δήλωσε ο Ανδρέας Τζάκης στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης». Ο εν λόγω μύκητας συνήθως συνυπάρχει αρμονικά στον γυναικείο κόλπο με βακτήρια και άλλα μικρόβια. Όμως κατά καιρούς, λόγω κάποιας ασθένειας ή λήψης φαρμάκων που διαταράσσουν την ισορροπία στην μικροβιακή κοινότητα, ο μύκητας αυτός μπορεί να πολλαπλασιασθεί ανησυχητικά.

Ο Τζάκης ανέφερε ότι ο μύκητας μπορεί να προήλθε είτε από τη δότρια της μήτρας, είτε από τη λήπτρια. Λόγω των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων, που πήρε η τελευταία για να μην απορρίψει ο οργανισμός της το μόσχευμα, το ανοσοποιητικό σύστημά της δεν μπόρεσε να καταπολεμήσει την ανάπτυξη του μύκητα. Αν μια τέτοια μόλυνση επεκταθεί στο αίμα, μπορεί να αποβεί μοιραία.

Ο διάσημος καθηγητής τόνισε ότι η πιθανή λύση θα είναι να δίνονται ειδικά φάρμακα στις γυναίκες πριν τη μεταμόσχευση και έτσι να αποφεύγεται η πιθανή απόρριψη του μοσχεύματος.

Οι μεταμοσχευμένες μήτρες είναι ικανές να «φιλοξενήσουν» έμβρυα

Οι γυναίκες οι οποίες είχαν την ατυχία να γεννηθούν χωρίς μήτρα ή την έχασαν εξαιτίας κάποιου νοσήματος έχουν  πάντως κάθε λόγο να χαμογελούν,  αφού αυτού του τύπου η μεταμόσχευση μπορεί να τους δώσει τη δυνατότητα να κυοφορήσουν ακολούθως μωρό μέσω της εξωσωματικής γονιμοποίησης. 

Μέχρι πρόσφατα οι γυναικολόγοι δεν είχαν να προτείνουν στις γυναίκες που είχαν την ατυχία να χάσουν τη μήτρα τους κανέναν τρόπο να γεννήσουν οι ίδιες τα μωρά τους. Μοναδική ευκαιρία για αυτές παρέμενε η εξεύρεση μιας παρένθετης μητέρας.

Μετά από αυτή τη πρωτοποριακή μεταμόσχευση ( παρά την αποτυχία παραμένει πρωτοποριακή αφού έγινε από πτωματική δότρια)  θα πρέπει η γυναίκα να περιμένει τουλάχιστον για 1 έτος πριν προσπαθήσει να μείνει έγκυος καθώς θα λαμβάνει ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για τη μη απόρριψη του μοσχεύματος από τον οργανισμό της. Στην συνέχεια,  θα υποβληθεί σε εξωσωματική γονιμοποίηση.

Αξίζει να σημειωθεί, πως πριν υποβληθεί στην επέμβαση της μεταμόσχευσης, αφαιρούνται  πολλά ωάρια, γονιμοποιούνται  με το σπέρμα του συζύγου της και ακολούθως  φυλάσσονται  τα  γονιμοποιημένα έμβρυα. Αυτό  γίνεται ώστε να μην επηρεαστούν τα ωάριά της από την φαρμακευτική αγωγή  της ανοσοκαταστολής που αναγκαστικά θα λάβει.

Η μεταμόσχευση μήτρας είναι μόνον προσωρινή. Το μόσχευμα αφαιρείται μετά τη γέννηση ενός ή δύο παιδιών επιτρέποντας στη γυναίκα να σταματήσει τις οποιασδήποτε θεραπείες λαμβάνει για να μην απορριφθεί το μόσχευμα.

Το πρώτο μωρό μετά τη μεταμόσχευση μήτρα είναι ήδη 2 ετών

Αυτή η τόσο σημαντική εξέλιξη έρχεται να προστεθεί  τρία χρόνια μετά την επιτυχημένη προσπάθεια των επιστημόνων του Πανεπιστημίου Ιατρικής του Γκέτεμποργκ να μεταμοσχεύσουν μήτρα σε νεαρή γυναίκα η οποία όχι μόνο πέτυχε, αλλά επιπλέον σήμερα κρατά στα χέρια της τον 2 ετών Βίσεντ. Ο μικρούλης,  τον οποίο και γέννησε η γυναίκα ένα χρόνο μετά τη μεταμόσχευση  μήτρας,  έχοντας κάνει εξωσωματική γονιμοποίηση,  χαίρει άκρας υγείας  και αποτελεί ένα θαυμάσιο μήνυμα σε όσες γυναίκες  γεννήθηκαν χωρίς μήτρα, αντιμετωπίζουν δυσπλασίες του οργάνου ή έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή και δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν.

Ο Βίνσεντ είναι  το πρώτο μωρό στον κόσμο που γεννήθηκε ύστερα από μεταμόσχευση μήτρας. Η 38χρονη μητέρα του, Μαλίν Στένμπεργκ, είχε γεννηθεί επίσης  χωρίς μήτρα και οι  Σουηδοί γιατροί ανέλαβαν να της μεταμοσχεύσουν τη μήτρα της Εβά, μίας οικογενειακής φίλης των Στένμπεργκ, η οποία είναι 61 ετών και έχει τα δικά της παιδιά και εγγόνια.

Η εγκυμοσύνη ξεκίνησε μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση, κατά τη διάρκεια της οποίας ωάρια της Μαλίν γονιμοποιήθηκαν με σπερματοζωάρια του συζύγου της  και το έμβρυο  μεταφέρθηκε στη μήτρα της Μαλίν.

Μετά τη γέννηση του Βίνσεντ, η μήτρα αφαιρέθηκε, ώστε να μην χρειάζεται πια η Μαλίν την ανοσοκατασταλτική αγωγή.

Στη Σουηδία, μετά τον Βίνσεντ, γεννήθηκαν άλλα τέσσερα παιδάκια ύστερα από μεταμόσχευση μήτρας, ενώ στη Βρετανία δέκα γυναίκες πρόκειται να κάνουν σύντομα μεταμόσχευση μήτρας και τα πρώτα μωράκια αναμένεται να γεννηθούν μέσα στην επόμενη διετία.

Στο εξής, γυναίκες που δεν μπορούν να τεκνοποιήσουν αλλά και γυναίκες που  ενδεχομένως προσβληθούν από τον καρκίνο στη μήτρα  αξίζει να ελπίζουν πια σε μια μεταμόσχευση που θα τους χαρίσει το δώρο της μητρότητας.

Μεταμόσχευση μήτρας: 150 χρόνια ερευνών

Χρειάστηκαν πάνω από 150 χρόνια συστηματικών ερευνών  για να ευοδωθούν οι προσπάθειες για τη μεταμόσχευσης μήτρας . Πρωτεργάτης του εγχειρήματος ήταν ο  PaulBert το 1863 στο Παρίσι ο οποίος ήταν και ο πρώτος που πέτυχε τη μεταμόσχευση ωοθηκών σε κουνέλια.  Ακολούθως το  1896 οι Chrobach και EmilKnauer επανέλαβαν με θετικό αποτέλεσμα το πείραμα με επιβίωση των πειραματόζωων και επίτευξη γονιμότητας.  Ο RobertMorris στη Νέα Υόρκη ήταν ο πρώτος που πραγματοποίησε μεταμόσχευση  ωοθηκών σε γυναίκες το 1895. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου μεταμόσχευση ωοθηκών επιτελούσαν οι  Estes και  EstesJr. Με την στροφή της χιλιετηρίδας δεκάδες επιστήμονες προσπάθησαν να πραγματοποιήσουν την ίδια μεταμόσχευση σε πειραματόζωα  και γυναίκες με βασικά προβλήματα  να παραμένουν για τις περισσότερες  η αγγείωση της μήτρας  και η ανοσοκαταστολή.

Η πλέον ολοκληρωμένη προσπάθεια,  την οποία ακολούθησε και πετυχημένη εξωσωματική γονιμοποίηση και τεκνοποίηση πραγματοποιήθηκε στο Γκέτεμποργκ ανοίγοντας πλέον νέους δρόμους για την γονιμότητα των γυναικών οι οποίες μέχρι χθες αντιμετώπιζαν αδιέξοδα.

Αξίζει να σημειωθεί πως στις ΗΠΑ, πλην του Τζάκη, άλλες τρεις ομάδες γιατρών σχεδιάζουν μεταμοσχεύσεις μήτρας σε πειραματική βάση (Ιατρικό Κέντρο Πανεπιστημίου Μπέιλορ στο Ντάλας του Τέξας, Νοσοκομείο Brigham and Women στη Βοστώνη και το Ιατρικό Κέντρο Nebraska Medicine στην Ομάχα της Νεμπράσκα).

Κωνσταντίνος Πάντος, MD, PhD, Γυναικολόγος Αναπαραγωγής - Εξωσωματική Γονιμοποίηση, Διευθυντής του Κέντρου Ανθρώπινης Αναπαραγωγής, Κλινική «Γένεσις Αθηνών»,www.genesisathens.gr